بیزینس پلن راهنمایی است که به شما کمک می‌کند اهداف خود را بشناسید و با توجه به تجزیه و تحلیل، مسیر مناسب را برای رسیدن به آن ترسیم کنید. با ما همراه باشید تا شما را با طراحی برنامه کسب‌و‌کار آشنا کنیم.
بیزینس پلن چیست؟
برای درک ساده‌تر، از شما چند سوال می‌پرسیم. می‌خواهید کسب و‌کار جدیدی را برای خود ایجاد کنید؟ کسب‌و‌کارتان کوچک و خانگی است یا قصد دارید یک مغازه یا فروشگاه داشته باشید، یا قصد تاسیس یک شرکت و کمپانی بزرگ را دارید؟
برای تمامی این موارد، شما به یک برنامه ریزی نیاز دارید، که بدانید از کجا شروع کنید، چگونه پیشروی کرده و به کجا برسید. چگونه زمان، منابع، بودجه و هزینه ها را مدیریت کنید. این بهرین تعریفی است که می‌توان برای بیزینس پلن (طرح کسب‌و‌کار) ارائه داد. درواقع بیزینس پلن، یک نقشه راه است.
نگارش بیزینس پلن از کجا آغاز می شود؟
به‌ساده‌ترین بیان، بیزینس پلن در واقع جمع‌آوری ایده‌های ناب و کارآمدی است که طی زمان‌های مختلف به ذهن شما خطور می‌کند و برای اینکه ایده‌های خود را فراموش نکنید، آنها را می‌نویسید. سپس به آن ایده‌های خام، پر و بال می‌دهید و با جزئیات بیشتری روی آنها فکر می‌کنید.
بیزینس پلن بر چه اساسی نگارش می شود؟
اگر طرح‌های کسب‌و‌کار را بررسی کنید، متوجه می‌شوید که معمولا یک قالب و چارچوب ثابتی وجود دارد، که عنوان‌های‌لازم را به شما می دهد. به بیان ساده‌تر، بیزینس پلن شامل سوال‌های درست، اصولی و کاملی است که با پاسخ به آن سوال‌ها، به شما امکان داشتن یک چشم انداز و برنامه درست و اصولی را می‌دهد که میتوانید مسیر مناسبی را برای کسبو کار خود بچینید. در ادامه به بررسی این سوالات می‌پردازیم.
کاربرد بیزینس پلن:
بیزینس پلن کاربرد‌های مختلفی دارد که مهم‌ترین آنها را در زیر اشاره نموده‌ایم.
- معمولا افراد بیزینس پلن را می‌نویسند تا اهداف خود را مشخص کنند و برنامه روشنی برای کسب و کارشان داشته باشند.
- از بیزینس پلن برای شرکت در استارت‌آپ‌ها استفاده می‌شود.
- برای دریافت وام و جذب سرمایه‌گذار از بیزینس پلن استفاده می‌کنند.
- بیزینس پلن نباید طولانی نوشته شود، شما باید طوری روی طرح کسب‌و‌کارتان کار کنید که وقتی افراد تیم، سرمایه‌گذاران و هرکس دیگری که خواست طرح شما را بخواند، در مدت زمان کوتاهی بتواند در جریان طرح شما قرار بگیرد.
اگر قصد راه اندازی کسب‌و‌کار خود را دارید یا به دنبال راهی برای موفقیت و کسب نتیجه مطلوب از تجارت خود هستید، میتوانید با کلیک بر‌روی دوره بیزینس کوچینگ (راه اندازی قدم به قدم کسب و کار) ! با دوره کوچینگ غیر‌حضوری دکتر مهدی مواساتی آشنا شوید. در این دوره شما با مهم ترین عوامل در شروع و موفقیت یک تجارت آشنا می‌شوید.
اهمیت بیزینس پلن:
بیایید بررسی کنیم که بیزنیس پلن چطور در کسب‌و‌کار ها اثر می‌گذارد.
یک کمپانی بزرگ را که حس خوبی به آن دارید در نظر بگیرید. این کمپانی در گذشته چه محصول و خدماتی ارائه داده است؟ چه برنامه‌هایی برای شما دارد؟ وعده چه محصول و خدماتی را برای یک سال آینده به شما داده است؟ چند پوزیشن کاری دارد؟ چند کارمند دارد؟ هر کارمند چه وظایفی دارد؟ چه درآمد و مزیت‌هایی برای کارمندان خود در نظر گرفته است؟ سوالات متعددی از این قبیل را بررسی کنید.
حال فکر کنید اگر این کمپانی جواب و برنامه مناسبی برای این سوال‌ها نداشته باشد، باز هم می‌تواند خود را در رده کمپانی‌های بزرگ و موفق بداند؟
از اهمیت‌های مهم داشتن بیزینس پلن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- در وهله اول، ایجاد یک نظم درست و اصولی برای کسب و کار.
- مدیریت مناسب زمان.
- مدیریت اصولی منابع.
- جهت‌دهی آسان و اصولی به ادامه روند کسب‌و‌کار.
- روشن بودن اهداف و مسیر.
اجزای اصلی بیزینس پلن (طرح کسب و کار):
اینجا قسمت خوب ماجراست! اجزای اصلی شامل همان سوال‌های‌است که قبل‌تر راجع به آنها صحبت کردیم. بیایید باهم بررسی کنیم:
چشمانداز یا خلاصه اجرایی: به‌صورت خلاصه، در یک تا دو صفحه شرح بدهید که چه برنامه‌ای دارید، برای مثال؛ فرض کنید می‌خواهید یک شرکت طراحی لباس تاسیس کنید، بنویسید که این شرکت با نام (…) از تاریخ … افتتاح می گردد، دلیل نامگذاری آن … است لذا با هدف شرکت همسو می‌باشد. کار این شرکت، فعالیت در حوزه خلق مد و استایل بوده و هدف اصلی این شرکت، طراحی لباس برای هنرمندان ایرانی می‌باشد.
اهداف کسب‌و‌کار: در این قسمت به بیان ریز اهداف خود بپردازید و هر ایده‌ای که در نظر دارید را شرح بدهید.
شرح خدمات یا محصول ها: به بررسی خدمات یا محصول‌هایی که می‌خواهید ارائه دهید بپردازید.
وجه تمایز: ویژگی‌ها و مواردی که شما را از دیگر برند‌ها متمایز می‌کند را شرح دهید، مثلا خدمات پس‌از فروش، قابلیت ارجاع و غیره.
چینش سازمان و تیم‌سازی: بنویسید که چند پوزیشن کاری خواهید داشت. سازمان‌بندی کنید، به چند نیروی متخصص، چند کارمند و چند کارآموز و… نیاز دارید. کارمندان باید چه ویژگی‌هایی داشته باشند، چه المان‌هایی برای استخدام و جذب نیرو در نظر دارید. کارمندان و متخصصان چه وظایفی دارند و … .
مدیریت مالی: بررسی کنید که چقدر بودجه و منبع برای تامین سرمایه نیاز دارید، تمامی هزینه‌های خود را شرح دهید. برای تامین منابع، متریال، درآمد کارمندان، تبلیغات و… .
بررسی بازار رقبا: بازار را بررسی کنید، رقبا و شریک‌های خود را بشناسید و بررسی کنید که چند درصد از سهم بازار در دست کدام شرکت و کمپانی است و بنویسید که چشم انداز شما چیست و می‌خواهید به کجا برسید.
بررسی بازار هدف: برای درک بازار هدف به این دو سوال پاسخ بدهید. چه محصول و خدماتی را قصد دارید ارائه بدهید؟ مشتری شما کدام قشر از جامعه هستند؟
وقتی به جواب سوال‌ها رسیدید، حال بازار هدف را شناخته‌اید و میتوانید آن را نشانه بگیرید و بدانید که تمرکزتان برای فروش و ارائه، روی کدام قشر باید باشد.
عملیات اجرایی: همانطور که از عنوان پیداست، الان وقت اجراست. حال که تمام جزئیات را نوشتید، وقت آن است که به برنامه های خود جامه‌ی عمل بپوشانید. بنویسید که از چه زمانی استارت می‌زنید، چه روندی را پیش می‌روید، برای معرفی خود به مشتری چه راهکار‌هایی دارید؟ چه ایده‌های بالقوه‌ای دارید که می‌خواهید بالفعل شوند؟ برای فعالیت در فضاهای مجازی برنامه ریزی کنید. این بخش از پلن، نقاط عطف و موفقیت شماست، و می‌تواند شمارا به اهدافتان برساند، پس خوب فکر کنید.
یک بیزینس پلن موفق چه ویژگی‌هایی دارد؟
- نقطه عطف یک بیزینس پلن این است که هم با جزئیات باشد و هم کوتاه و مختصر نگارش شده باشد.
- به زبان ساده و روان بیان شده باشد.
- قبل از نگارش، طرح مد نظر خود را مورد تحقیق و بررسی قرار داده و با دقت بالا، تمام نکات را آنالیز کنید تا بتوانید به صورت روان جزئیات را مطرح کنید.
- در بیزینس پلن همیشه باید یک مشکل و مسئله مطرح شده، سپس شروع به راهکار دادن برای حل آن مسئله شود. روی این نکات باید توجه بیشتری شود، چراکه این نشان از ریزبینی و تحلیل درست است.
- هرچه روی طرح کسب و کار، وقت و فکر بیشتری صرف شود، نتیجه بهتری حاصل می‌شود.
نکات مهم در بیزنس پلن:
- نکته مهمی که در طرح کسب‌و‌کار وجود دارد این است که این پلن باید شامل هدف‌های کوتاه مدت، میان‌مدت و بلند‌مدت باشد.
- این اهداف باید به صورت دقیق و کامل ولی فشرده و خلاصه مطرح شود.
- شما باید یک بازه زمانی مشخصی را در نظر بگیرید و طبق این زمان‌بندی، برنامه‌ای را تنظیم کنید که تمام ایده و برنامه‌های خود را اجرا کنید.